۴۲ مطلب با موضوع «معماری ایران» ثبت شده است

معماری ایران، اراک، حمام چهارفصل

حمام چهار فصل در خیابان شهید دکتر بهشتی، نرسیده به میدان هفت تیر شهر اراک قرار گرفته است. در بنا، کتیبه تاریخ دار یافت نشده؛ ولی تصویر کودکی احمد شاه قاجار بر کاشی های ستون های سربینه حمام مردانه دیده می شود.

بر اساس منابع بررسی شده، بانی این حمام و مجموعه ای شامل مسجد و مدرسه و آب انبار محمد ابراهیم خوانساری بوده است. این بنا، با نام حمام لطیف، مجموعه ای از چند حمام در کنار یکدیگر بوده و به همین دلیل، آن را چهار فصل نامیده اند. کارشناسان سازمان میراث فرهنگی اراک استان مرکزی بر این نظرند که این مجموعه از سه حمام تشکیل شده؛ در حالی که، بنا به قول مشهور، در این مجموعه دو حمام به مردان و زنان مسلمان و دو حمام به مردان و زنان اقلیت های دینی اختصاص داشته است.

۰ نظر
مجله هنر، معماری و عکاسی

بزرگترین بازار جهان، یکی از دیدنی ترین جاذبه های گردشگری

به تعبیر یک گردشگر فرانسوی شگفت آور است که مردم در میان تاریخ و هنر زندگی می کنند بی آن که متوجه باشند، انگار تاریخ و هنر بخشی طبیعی از زندگی آن ها است.

مجموعه بازار بزرگ تهران که در مرکز شهر تهران و در منطقه ۱۲ شهرداری قرار گرفته، در زمان فتحعلیشاه قاجار ساخته شده و دارای تیمچه ها، حجره ها، سراها و پاساژهای متعددی می باشد. این بازار در میان خیابان های مولوی در جنوب، مصطفی خمینی (سیروس سابق) در شرق، پانزده خرداد در شمال و خیام در غرب قرار گرفته است. امروزه این مرکز هنوز هم به عنوان فعالترین قطب های اقتصادی تهران شناخته می شود. ظاهراً چهار بازار لباف ها، کرجی دوزها، سراج (بافنده) ها و نعل چی ها، قدیمی ترین بخش بازار تهران است. بخش های قدیم بازار تهران با پوشش طاق و گنبد مسقف شده و روشنایی آن ها از روزنه های تعبیه شده در گنبدهای آجری آن تأمین می شود. این بازار با سبک معماری گوتیک در سال ۱۳۱۱ ساخته شد.


ادامه مطلب

۰ نظر
مجله هنر، معماری و عکاسی

جاذبه های گردشگری، معماری ایران، مسجد مشیرالملک شیراز

مسجد مشیر الملک در استان فارس شهر زیبای شیراز، میدان مشیر، خیابان قاآنی قرار دارد.

ماده تاریخ کتیبه ای منظوم در طاق نمای ورودی شبستان غربی مسجد چنین است: تاریخ بنای مسجدش گفت خرد*** آبادی مسجد از مشیرالملک است. که تاریخ 1265 را نشان می دهد. بانی مسجد حاجی میرزا ابوالحسن خان مشیر الملک، وزیر مملکت فارس (متوفی به سال 1303) و خطاط یکی از کتیبه های مسجد علی عسکر ارسنجانی بوده. بعضی از محققان بیان کرده اند که: بعد از مسجد وکیل شیراز، برحسب استحکام و ترتیب و حوض و ستون های سنگی و شبستان و سنگ ازاره، مانندش مسجدی در شیراز نیست.

مسجد مشیر الملک شیراز

مسجد مشیر الملک یکی از بناهای مجموعه ابنیه مشیر است که این خاندان در محله سنگ سیاه احداث کرده اند و در سال های 1265 تا 1274 ساخته شده است. قسمت های مختلف مسجد مشیر الملک، از جمله گلدسته های آن، در دهه های اخیر تعمیر گشته و فرش کف صحن آن از آجر به موزائیک بدل شده. (منابع: لف-1) این مسجد همچنین دارای یک محراب کاشیکاری شده است که بر آن سوره توحید با خط نسخ نگاشته شده. وسط مسجد حوضی به طول 25 و به عرض 10 متر ساخته شده، این حوض از سنگ یکپارچه ساخته شده است و سابقاً از آب خیرات پر می شده است.


ادامه مطلب

۰ نظر
مجله هنر، معماری و عکاسی

معماری ایران، کرج، مجتمع مسکونی مهر شهر کرج

در رقابتی که برای  طراحی مجتمع مسکونی در مهرشهر کرج، بین 30 شرکت مشاوره مهندسی و طراحی ایران در گرفت، طرح شرکت ContemporARchitectURban برنده رقابت‌ شد.

هدف اصلی برگزارکنندگان این رقابت، یافتن راه های جدید جهت توسعه ساخت و ساز مسکن برای قشر متوسط جامعه، متناسب با فرهنگ و نیازهای جامعه ایرانی بود.

گروه طراحان ContemporARchitectURban که توسط علی گرمارودی، امین منصفی و رضا رودنشین تاسیس شده، در مجموع برای طراحی این مجتمع مسکونی، در سایتی با مساحت 750 هزار مترمربع و شامل 6 هزار واحد مسکونی، 6 اصل را در نظر داشته اند:
1- ایجاد فضای اصلی جهت یکپارچه سازی بخش های مختلف مجتمع
2- طراحی و ساخت فضاهای شناخته شده
3- رعایت سلسله مراتب از فضاهای عمومی به فضاهای شخصی
4- رعایت معنای مسکن در فرهنگ ایرانی
5- توزیع یکسان امکانات با در نظر گرفتن سلسله مراتب فضایی و ساختار مجتمع
6- تداوم ایجاد فضاهای عمومی سبز


ادامه مطلب

۰ نظر
مجله هنر، معماری و عکاسی

معماری ایران، اصفهان، امام زاده اسماعیل

امام زاده اسماعیل در چهارراه شکرشکن، خیابان هاتف در شهر اصفهان قرار گرفته. وی از نوادگان امام حسن مجتبی علیه السلام می باشد.

مجموعه امام زاده اسماعیل اصفهان مشتمل بر یک مسجد بسیار قدیمی به نام شعیا (شعیا از پیامبران بنی اسرائیل است) و رواق، سردر صحن و گنبد زیبا و آجری بزرگ امام زاده اسماعیل (از نوع گنبد های چهار سوی اصفهان) است.

مقبره امام زاده اسماعیل اصفهان

در سردر امام زاده از جانب صحن کتیبه ای مورخ 1041 دیده می شود. در حاشیه آن نیز، در کتیبه ای، این ماده تاریخ آمده است: "ببین شکوه حریم مزار اسمعیل*چه خوش مطابق تاریخ مهر گستر اوست" که سال 1147 را نشان می دهد.


ادامه مطلب

۰ نظر
مجله هنر، معماری و عکاسی

معماری ایران، قزوین، آرامگاه حمدالله مستوفی

آرامگاه حمدالله مستوفی در خیابان آیت الله کاشانی، خیابان شهید جواد مهجور در شهر قزوین قرار گرفته.

این اثر در تاریخ 20 بهمن 1318 با شماره ثبت 332 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. تنها کتیبه آرامگاه حمدالله مستوفی بر پیرامون بدنه آن قرار دارد و مربوط به تعمیرات سال 1319 شمسی است.

آرامگاه حمد الله مستوفی احتمالا از آثار قرن هشتم ه.ق است. نمای خارجی گنبد از آجر بوده، اما بعدها آن را با کاشی سبز ساده پوشانده اند. همچنین دور تا دور بدنه بنا در زیر گنبد مقرنس کاری است که بیشتر آنها فرو ریخته بوده و بازسازی شده است. این بنا را در سال 1349 شمسی مجددا سازمان ملی حفاظت آثار باستانی مرمت کرد. این اثر در تاریخ 20 بهمن 1318 با شماره ثبت 332 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.


ادامه مطلب

۰ نظر
مجله هنر، معماری و عکاسی

مجتمع مسکونی نیاوران تهران، دوست خوب درخت ها

محله نیاوران تهران یکی از زیباترین و منحصر به فردترین معماری های مدرن ایران را در خود جای داده. ساختمانی که در یکی از باغ های محله نیاوران ساخته شده، خانه ای مدرن با معماری خاص.

مجتمع مسکونی نیاوران تهران یک ویژگی خاص و منحصر به فرد دارد. در ساخت این مجتمع هیچ درختی قطع نشده است.

معمار این بنا آقای مهندس محمدرضا نیکبخت فارغ التحصیل رشته معماری از دانشگاه شهید بهشتی تهران و یکی از  شناخته شده ترین معماران ایرانی می باشند که در پروژه های ساختمانی بسیاری همکاری داشته اند. این بنا به‌گونه ای طراحی شده که گویی ساختمان در میان درختان آن خزیده و شکل گرفته است. در تمام طراحی ها درختان در نظر گرفته شده اند و جایگاه آن ها محفوظ نگه داشته شده است.

این ساختمان 5 طبقه شامل 30 واحد مسکونی با متراژی بین 80 تا 300 متر است و دارای امکاناتی مانند سالن ورزش و استخر می باشد. مجتمع مسکونی نیاوران یکی از لوکس ترین سازه های این منطقه به شمار می رود. طبقه همکف این ساختمان به لابی، سالن اجتماعات و دفتر مدیریت ساختمان اختصاص داده شده. طبقه زیر همکف پارکینگ و انباری واحدها و طبقه زیر آن تأسیسات گرمایشی، استخر و سونا را شامل می شود.


ادامه مطلب

۰ نظر
مجله هنر، معماری و عکاسی

معماری ایران، کاشان، خانه کارخانه چی

خانه کارخانه چی در محله چهل تن، گذر درب فین، گذر آقا خلیل، میدان ولی سلطان در شهر کاشان استان اصفهان قرار گرفته است.

این خانه از یک حیاط وسیع و دو مجموعه فضائی یک طبقه در دو جبهه شرق و شمال آن تشکیل شده. فضاهای خانه از کف حیاط یک متر بالاتر و به این ترتیب بر آن مشرف اند. حیاط فعلی بنا شکل مستطیل منظمی ندارد ولی به نظر می رسد از ابتدا به این شکل نبوده. در هر دو جبهه شرق و شمال، یک ردیف پله حیاط را به سرداب های موجود در زیر این جبهه ها مرتبط می سازد.


ادامه مطلب

۰ نظر
مجله هنر، معماری و عکاسی

معماری ایران، اصفهان، خانه شیخ الاسلام

مهم ترین فضای خانه، ایوان وسیع ستون داری است که در میانه ضلع جنوبی حیاط قرار گرفته است. این ایوان و دو گوشوار آن مرتفع ترین بخش خانه می باشند و وجود سقف شیبداری بر فراز ایوان، این ارتفاع را افزایش می دهد. سبک خاص معماری این بخش باعث تمایز این خانه از سایر خانه های هم دوره خود شده. دهانه وسیع ایوان، فضای آن را به ادامه فضای باز حیاط مبدل ساخته و وجود حوض و فواره در فضای ایوان بر این استمرار تاکید می کند. در انتهای ایوان، شاه نشین بزرگی قرار دارد که از پشت به فضای دیگری مرتبط است. همچنین دو اتاق در طرفین شاه نشین واقعند که از یک سو به ایوان و از سوی دیگر به شاه نشین مرتبط می باشند. این اتاق ها دارای شکل، اندازه و پوشش های متفاوتی هستند. تزئینات متنوع گچبری، آینه کاری و مقرنس در فضای ایوان و شاه نشین آن بر اهمیت این بخش خانه تاکید می کند.

۰ نظر
مجله هنر، معماری و عکاسی

معماری ایران، مشهد، خانه داریوش ارجمند

گویا امروزه مسکن فقط باید محلی برای سکونت باشد، نه برای آرامش روحی و روانی افراد خانواده، زیرا بسیاری از سودجویان، منزلی طراحی می کنند که تنها تامین کننده سودشان باشد. دیگر روح و روان برای آنها بی معنا شده و این دقیقا نقطه مقابل معماری ایرانی و اسلامی است.

معمار ایرانی دیروز، بنایی، خانه ای و... را با مردم و برای مردم می ساخت که روح و جان و آرامش خانواده اولین هدف او بود و سکونت در درجه دوم قرار می گرفت و با کمال تأسف، دنیا گرایی و سود مداری غرب، امروزه در حال رسوخ به فرهنگ و نهاد معماری ماست و بعضی از معماران تحصیلکرده دانشکده ها به آن خوشامد می گویند و آن تدابیر معماری غریبه با فرهنگ ما را، به اجرا می گذارند.

معماری امروزه ما، به جای گرایش به فرهنگ ایرانی و اسلامی خودمان، به (مدهای غربی) گرایش پیدا کرده و خواسته یا ناخواسته در مسیری افتاده که ما را از اصل و خویش دور می کند و گویا بعضی از مردم جامعه هم مدتی کوتاه، آن را پاسخی رضایت بخش به خواسته ی خود می پندارند. هر چقدر این بی هویتی و توجه نداشتن به معنا و هویت، کم رنگ تر شود؛ شاهد بروز بیشتر سردرگمی و فقدان احساس تعلق در مکان ها و شهرهایمان خواهیم شد.

هر بنا و هر ساختمان بخشی از تاریخ و فرهنگ مردمی است که آن را ساخته اند و نابود کردن آن در واقع منجر به از بین رفتن حافظه جمعی و تاریخی شهر می شود و به دنبال آن تعادل فرهنگی و هویتی به هم می خورد، که فقدان هویت و معنا در فضاهای معماری می تواند نتیجه ی آن باشد.

"طراحی خانه من، ایران کوچک من؛ برگرفته از اصول استاد پیرنیا"، زنده کردن ارزشهای معماری گذشته با توجه به معماری امروز است. خانه من، ایران کوچک من؛ نامی است که مخاطب پروژه جناب آقای داریوش ارجمند بر خانه شخصی خود نهادند.

این یک پروژه دانشجویی بود که با توجه به نیازهای مخاطب خود، طراحی شد. طی صحبت هایی که با جناب داریوش ارجمند انجام شد، تا حدودی به ذهنیات ایشان آگاه شدیم. از نظر این بزرگوار، خانه جایی است که تمامی اعضای خانواده حتی بعد از ازدواج در کنار هم، در آن زندگی می کنند. خانه باید اندرونی و بیرونی، ورودی و هشتی داشته و آَشپزخانه حیاط خلوت داشته باشد. مصالح مورد استفاده در خانه، باید دلچسب بوده، نماها از آجر و ساروج باشد و در هیچ جای خانه، از سنگ و مصالح خشن استفاده نشود. بهترین نمونه خانه ای که داریوش ارجمند می پسندد؛ خانه عباسیان و خانه عامری ها در کاشان می باشد.

طراحی این پروژه در منطقه کفایی مشهد استان خراسان رضوی، که دارای بافت اصیل و نسبتا قدیمی مسکونی شهر می باشد، در بهار 94 آغاز شد و در تیر ماه 94 ارائه نهایی گردید.

اهداف جزئی طرح:
   1- اهمیت به اصول معماری ایرانی استاد پیرنیا (مردم واری، درون گرایی، خود بسندگی، پرهیز از بیهودگی، نیارش و پیمون)
   2- توجه به نیازهای مخاطب و پیوند آن با معماری عصر حاضر.
   3- تحلیل و بررسی خانه های ایرانی گذشته و استخراج الگو ها و تبدیل آنها به الگوهای قابل استفاده امروزه.

دانشجویان: آیلر رضوی- زهرا صامتی- وجیهه حاجی محمد زاده- معصومه مختاری- یگانه معینیان
استاد راهنما: جناب آقای دکتر صحاف- سرکار خانم مهندس مقدم
طرح 2 کارشناسی ارشد معماری
دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد مقدس- تابستان 1394

۱ نظر
مجله هنر، معماری و عکاسی