بر اساس کتیبه سردر، بانیان مدرسه سردار حسین خان و سردار حسن خان بوده اند. خطاط این کتیبه شیخ محمد علی بن شیخ عبدالرحیم است. این مدرسه که از آثار دوره قاجار می باشد، تا سال 1290 شمسی فعال بود و از آن به بعد تعداد طلاب مدرسه به تدریج رو به نقصان گذارد تا آنکه در سال 1315 شمسی تعطیل شد. از این پس بنای مدرسه به علت عدم توجه رو به ویرانی نهاد. از سال 1335 شمسی برای مدت کوتاهی، عملکرد مدرسه ابتدایی داشت و در طی سالهای 1345 تا 1349 شمسی بنای مدرسه مرمت شد. طی این مرمت کاشی کاری های بنا تثبیت و یک ارسی در ضلع شمالی تعمیر گشت و کلاف کشی فلزی دور گنبد انجام یافت. در سالهای 1360 و 1361 شمسی نیز تعمیراتی در بنا صورت گرفت. نوک گنبد قبه مطلایی وجود دارد و معروف است که از جنگ با عثمانی ها به غنیمت آورده شده. (منابع و مراجع: الف-1)
در ورودی این بنا در سمت شمال واقع است که به هشتی وسیعی وارد می شود و در دو طرف آن، به دو شبستان راه پیدا می کند. سردر زیبا و باشکوه مدرسه با کاشیکاری های مینایی و نقوش گل و بوته، پرندگان و خطوط اسلیمی زینت یافته و دارای کتیبه ای از سنگ مرمر و به خط نستعلیق ممتاز می باشد که به قلم شیخ محمدعلی بن شیخ عبدالرحیم بوده و در آن تاریخ و بانی بنا مشخص شده است.
نقشه بنا به مساحت 1440 متر مربع و به شکل مستطیل بوده و ساختمان آن در دو اشکوب ساخته شده. ازاره بنا با سنگ و بقیه آن با آجر تراش خورده ساخته شده و با کاشی های رنگارنگ تزیین یافته است. دور تا دور حیاط مدرسه را از چهار سو با اشعار مرحوم محتشم کاشانی به خط نستعلیق زیبا، به رنگ سفید در کاشی بنفش، کتیبه کرده اند. در وسط حیاط مدرسه حوضی سرپوشیده و در جنوب مدرسه مهتابی بزرگی است که به اندازه یک متر از کف حیاط بلندتر است و از جانب شرق و غرب هم اندازه مدرسه می باشد که در تابستان برای استراحت یا انجام مراسم تعزیه احداث شده است.
32 باب حجره در بخش شرقی و غربی دو گوشواره که متصل به ایوان های کوچکی است؛ بنا شده، به طوری که در وسط یک مدرس (محل درس) یا حجره بزرگ است و در دو طرف آن دو گوشواره باریک قرار دارد که راهروی طبقه دوم می‌باشد. مسجد سردار در قسمت جنوبی حیاط مدرسه و متصل به مهتابی بزرگ آن واقع است و سه طاق آجری دارد. در بالای طاق میانی که بزرگتر از دو طاق دیگر است، گنبد مخروطی کوچکی با کاشی فیروزه ای برپا شده و در بالای گنبد، سر قبه ای با طول بیش از 1.20 و عرض 40 سانتی متر قرار داشته است. این مجموعه یکی از شاهکارهای هنری و معماری دوره قاجاریه می باشد.